Deh Sedang, een avontuurlijk koninkrijk

Deh Sedang, een avontuurlijk koninkrijk

Snuffeldozen vormen een onuitputtelijke bron van vermaak. Natuurlijk bestaat 95% van het materiaal uit zegels die niet of nauwelijks interessant zijn maar er duiken altijd een paar zegeltjes op die de moeite waard zijn. Meestal niet in financiële zin maar in de zin van bijzonder of curieus. Een van onze leden trof in zo'n doos een paar zegels aan met de voor hem onbekende naam Deh Sedang.

Afb. 1 t/m 6. Enkele zegels van Deh Sedang



Afb. 7 en 8. Ontwerp van een zegel met
de naam van de koning, daarnaast
de vlag van het koninkrijk

Gelukkig beschikken we tegenwoordig over internet. Dus na enig googelen kwam er een merkwaardig verhaal te voorschijn. Deh Sedang is het koninkrijk Sedang, een kortstondig rijkje dat in de tweede helft van de 19e eeuw werd opgericht door een Franse avonturier, Charles-Marie David de Mayréna in een gebied dat we nu als Vietnam kennen. Toen heette het nog Frans Indo-China. Mayréna was, zoals zoveel Europese jongelui naar de Franse koloniën vertrokken met het idee daar fortuin te maken. Hij kwam in dienst van de overheid maar was weinig succesvol als ambtenaar. Toen de verwachte rijkdom uitbleef besloot hij zichzelf wat te helpen door corruptie te plegen en hier en daar wat te verduisteren.

Afb. 9 en 10.
Charles-Marie David de Mayréna

Natuurlijk bleef dat niet onopgemerkt en hij werd dan ook als overheidsfunctionaris ontslagen. Kennelijk had hij toch zoveel "verdiend" dat hij in 1888 een plantage kon kopen in een omstreden gebied dicht bij de grens met Siam. Toen de koning van Siam deze gebieden begon te claimen werd de koloniale bewindvoerder zenuwachtig maar Mayréna overtuigde hem er van dat hij verdragen met de inlandse stammen kon sluiten om hun steun aan de Fransen te geven. Daartoe trok hij met een expeditie, financieel gesteund door de overheid, het binnenland in om dit te realiseren. Toen hij echter de stamhoofden ontmoette, bracht hij een heel andere boodschap. Hij overtuigde hen er van om onder zijn bewind een lokaal koninkrijk te stichten. Zijn rechtvaardiging daarvoor was dat de betrokken stammen geen onderdanen of vazallen waren van de keizer van Annam (het huidge Vietnam) en daarom recht hadden op een eigen onafhankelijke staat.

Hij noemde het koninkrijk Sedang en de stammen Bahnar, Rengao en Sedang vormden de bevolking van dit rijk. Mayréna werd door de stamhoofden gekozen tot koning. Hij vestigde zijn hoofdstad in Ko Gung en verschafte zichzelf op 3 juni 1888 de titel Marie de Eerste, koning van Sedang. Maar in plaats van te gaan regeren, deed hij zijn land vrijwel direct in de uitverkoop. Hij bood zijn koninkrijk aan aan de Franse Derde Republiek in ruil voor een monopolie op de handelsrechten. Om de Fransen een beetje op te jagen schermde hij met de belangstelling van Pruisen voor zijn koninkrijk. Maar de Fransen hapten niet toe en bleven ongeïnteresseerd. Daarna benaderde Mayréna de Britten in Hong Kong maar ook daar had men geen belangstelling voor dit mini-koninkrijkje. Tenslotte reisde hij naar België waar hij in 1889 een financier vond, Somsy, die hem wapens en geld gaf in ruil voor de mijnrechten van het koninkrijk Sedang. Maar intussen was de faam van koning Marie de Eerste in Europa bekend geworden met voor hem vervelende gevolgen. Toen Mayréna terug wilde keren naar Sedang werd hij door de Franse marine tegengehouden. Die had nl. alle Vietnamese havens geblok-keerd waarop hij uitweek naar Singapore. Maar ook de Engelsen kenden zijn dubieuze status en namen zijn wapens als smokkelwaar in beslag. De slechte naam van Mayréna had hij trouwens aan zijn eigen gedrag te danken. Tijdens zijn reizen naar Europa strooide hij met adellijke titels, ridderordes, onderscheidingen en ere-medailles voor zijn (mogelijke) aanhangers. Ook de uitgifte van een serie postzegels moest de status van zijn koninkrijk ondersteunen.

Maar aan dit soort dromen komt meestal snel een einde, zo ook bij Mayréna. Hij bekeerde zich eerst nog tot de islam waardoor hij met verschillende lokale vrouwen kon trouwen, een leuke bijkomstigheid voor koning Marie de Eerste. Maar daar heeft hij weinig plezier aan beleefd want hij stierf onder mysterieuze omstandigheden op 11 november 1890 in Tioman in Malakka. Verschillende rapporten beweren allemaal iets anders: hij zou vergiftigd zijn, een slangenbeet hebben opgelopen of gesneuveld zijn in een duel. Het koninkrijk Sedang overleefde de dood van zijn koning niet en werd weer gewoon een deel van Indo-China. Het is wel een van de vele mooie verhalen uit de koloniale tijd in de 19e eeuw toen allerlei avonturiers en ander gespuis hun heil zochten in verre streken met het ideaal er rijkdom en macht te verwerven. Het is niet velen gelukt.

John Tolsma
Lit. Wikipedia - Kingdom of Sedang



Centrum Philatelisten Vereniging Groningen Emmastraat 5
9722 EW Groningen
Tel: 050 - 525 96 10 info@philatelist.nl